پایگاه تحلیلی خبری شعار سال

سیاست‌های تشویقی دولت برای افزایش جمعیت، اغلب بر زنان متمرکز بوده و نقش مردان به‌عنوان ریاست نهاد خانواده و تأمین‌کنندگان اصلی امنیت اقتصادی نادیده گرفته شده است. پژوهش‌ها نشان می‌دهند که در ایران، حدود ۶۷ درصد از زنان شاغل، استرس ناشی از تعارض نقش‌های خانوادگی و شغلی را تجربه می‌کنند، ۷۲ درصد از مردان ایرانی نیز ناامنی شغلی را اصلی‌ترین مانع برای افزایش تعداد فرزند (فرزندآوری) می‌دانند. این در حالی است که نظریه اقتصاد خانواده تأکید می‌کند تصمیم به فرزندآوری یک انتخاب مشترک بوده که به توازن منابع اقتصادی و زمانی زوجین وابسته است و اگر مردان در این فرآیند مشارکت نکنند، زنان به‌طور ناخواسته تحت فشار هزینه‌های روانی و فیزیکی فرزندآوری قرار می‌گیرند. تحول ساختاری در سیاست‌های جمعیتی با محوریت اثرگذاری مشکلات مردان به‌وضوح مشهود بوذه و مردان به‌عنوان تأمین‌کنندگان اصلی معیشت، در شرایط ناپایداری اقتصادی از جمله تورم ۴۰ درصدی و بیکاری جوانان، قادر به پذیرش هزینه‌های اضافی نیستند. بنابراین، ایجاد سیاست‌هایی مانند معافیت‌های مالیاتی پیشرونده برای خانواده‌های پرجمعیت، تسهیلات مسکن با بازپرداخت بلندمدت ، بیمه‌های درمانی رایگان برای فرزندان سوم به بعد، می‌تواند بار اقتصادی را کاهش داده و مردان را به‌عنوان تصمیم‌گیرندگان کلیدی، متمایل تر سازد.

چند سالی است که نرخ فرزندآوری کل در ایران به شدت پایین آمده و حدود ۲ دهه می‌شود که این عدد به زیر خط جانشینی(۲,۱ فرزند به ازای هر زن) رسیده است.